Τα ένζυμα είναι εξειδικευμένες πρωτεΐνες (στην πλειονότητά τους, αν και υπάρχουν και ορισμένα RNA μόρια με καταλυτική δράση, τα ριβόζυμα) που λειτουργούν ως βιολογικοί καταλύτες στις χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στους ζωντανούς οργανισμούς. Αυτό σημαίνει ότι επιταχύνουν δραματικά τις αντιδράσεις αυτές, χωρίς να καταναλώνονται ή να αλλοιώνονται κατά τη διάρκεια της αντίδρασης.
- Τι κάνουν τα ένζυμα;
Ο βασικός ρόλος των ενζύμων είναι να μειώνουν την ενέργεια ενεργοποίησης που απαιτείται για να ξεκινήσει μια χημική αντίδραση. Φανταστείτε ότι κάθε αντίδραση χρειάζεται μια "ώθηση" για να συμβεί. Τα ένζυμα παρέχουν αυτή την ώθηση, κάνοντας τις αντιδράσεις να πραγματοποιούνται εκατομμύρια φορές πιο γρήγορα από ό,τι θα συνέβαιναν από μόνες τους. Χωρίς τα ένζυμα, πολλές από τις απαραίτητες για τη ζωή αντιδράσεις θα ήταν τόσο αργές που η ζωή όπως την ξέρουμε θα ήταν αδύνατη.
- Πώς λειτουργούν τα ένζυμα;
Κάθε ένζυμο έχει μια συγκεκριμένη, τρισδιάστατη δομή, η οποία περιλαμβάνει μια ειδική περιοχή που ονομάζεται ενεργό κέντρο. Το ενεργό κέντρο είναι σαν μια "κλειδαριά", και το μόριο στο οποίο δρα το ένζυμο, το υπόστρωμα, είναι σαν ένα "κλειδί". Το υπόστρωμα ταιριάζει ακριβώς στο ενεργό κέντρο του ενζύμου, δημιουργώντας ένα σύμπλοκο ενζύμου-υποστρώματος.
Μόλις το υπόστρωμα δεσμευτεί, το ένζυμο το μετατρέπει σε προϊόντα, τα οποία στη συνέχεια απελευθερώνονται, και το ένζυμο είναι έτοιμο να καταλύσει μια νέα αντίδραση. Αυτή η εξειδίκευση είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα των ενζύμων – κάθε ένζυμο καταλύει συνήθως μόνο μία ή ελάχιστες συγκεκριμένες αντιδράσεις.
- Γιατί είναι σημαντικά τα ένζυμα;
Τα ένζυμα είναι απολύτως απαραίτητα για όλες τις βιολογικές διεργασίες στον οργανισμό, όπως:
Πέψη: Διαχωρίζουν τα σύνθετα μόρια των τροφών (π.χ. πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη) σε μικρότερα, απλούστερα μόρια που μπορούν να απορροφηθούν και να χρησιμοποιηθούν από το σώμα.
Αναπνοή: Συμμετέχουν στις αντιδράσεις που παράγουν ενέργεια από την τροφή.
Αντιγραφή DNA: Βοηθούν στην αποκωδικοποίηση και αντιγραφή του γενετικού υλικού.
Αποτοξίνωση: Το συκώτι χρησιμοποιεί ένζυμα για τη διάσπαση και αποβολή τοξινών από το σώμα.
Λειτουργία μυών και νεύρων: Συμμετέχουν σε χιλιάδες άλλες λειτουργίες που διατηρούν τον οργανισμό σε λειτουργία.
Οποιαδήποτε δυσλειτουργία ή έλλειψη ενός ενζύμου μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας και ασθένειες.
.... https://www.aua.gr/fasseas/biologia%206.pdf
